Sau hơn hơn 1 năm luyện viết Calligraphy, mình đã luyện Copperplate Script và Modern Calligraphy, hiện tại mình đang tập viết chữ Spencerian. 

Mình học được gì sau một năm luyện Calligraphy

Những kiểu viết Calligraphy cổ điển

Để phân biệt sự khác nhau giữa các phong cách viết chữ cổ điển, mình sẽ trích nguồn từ trang web của Hội viết Calligraphy quốc tế. Hi vọng rằng, những giải thích dưới đây sẽ giúp mọi người phân loại được những hong cách viết Calligraphy, và lựa chọn kiểu chữ mình muốn luyện viết, cũng như biết những từ khóa khi tìm tài liệu học tập. 

Calligraphy
Nguồn: https://www.iampeth.com/lesson/business-handwriting/styles-script

1. Copperplate

Copperplate là thuật ngữ dùng để gọi kiểu English roundhand, được nhắc  trong cuốn sách The Universal Penman của George Bickham – bậc thầy khắc và viết chữ người Anh. Cuốn sách này là một công trình đồ sộ tổng hợp về các kiểu chữ roundhand (chữ viết dựa trên những hình oval) của một số tay viết bậc thầy về viết chữ người Anh. Kiểu viết chữ này sử dụng bút lông ngỗng chấm mực. 

Các kiểu viết tay English roundhand sau đó được các nghệ nhân khắc trên tấm đồng(copper plate) và tấm đồng này dùng để in ấn, vì vậy mới có tên là “Copperplate”. Thuật ngữ “Copperplate” thay thế cho English roundhand đã được tìm thấy trong ấn phẩm nổi tiếng “The English Writing – Masters” của Sir Ambrose Heal xuất bản năm1931 và những lần tái bản từ năm 1570 – 1800. Tuy nhiên, thuật ngữ “Copperplate” có thể đã được sử dụng từ trước đó. Trải qua nhiều năm, English roundhand còn có một số kiểu biến thể đơn giản khác thường được sử dụng trong thư từ viết tay.

Hiện nay, chúng ta không dùng bút lông ngỗng nữa, mà sử dụng bút chấm mực với ngòi dẻo để viết chữ Copperplate. 

Hình ảnh chữ Copperplat

2. Engrosser’s script

Engrosser script là một dạng tương tự giống English roundhand nhưng được trau chuốt, thêm những chi tiết nhỏ tinh tế hơn. Kiểu chữ viết này được sử dụng rộng rãi cho việc tô điểm các tài liệu chính thống, hay còn được gọi là ‘engrossing’. Bởi vậy, kiểu chữ này được gọi là Engrosser. 

Thực tế, Engrosser’s script không phải là một kiểu chữ dành cho viết tay hàng ngày mà nó là một mẫu chữ chuyên dành cho máy in khắc do đó người ta hay dùng thuật ngữ Engraver (người khắc) để mô tả kiểu chữ này. Khi viết mỗi chữ sẽ gồm nhiều nét khác nhau nên người viết phải đưa nét rất chậm rãi. Sự khác biệt cơ bản giữa kiểu chữ English Round hand truyền thống (Copperplate) và Engrosser’s Script dựa trên việc thực hiện các chữ cái, tức là Copperplate là chữ viết tay (Handwriting). Trong khi đó, Engrosser’s Script được tạo ra khi vẽ chữ (Drawing), phức tạp và công phu hơn. 

3. Spencerian script

Và đây là kiểu chữ mình đang luyện và muốn giới thiệu trong bài viết này – Spencerian Script. Đây là kiểu chữ viết tay của người Mỹ. Spencerian Script được phát triển vào nửa đầu thế kỷ 19 bởi Sr. PR Spencer. Thuật ngữ Spencerian cũng lấy từ tên của cha đẻ phong cách này. Đây là một dạng chữ viết tay có thanh đậm, dựa trên những hình oval và nét cong duyên dáng được Spencer lấy cảm hứng từ những vẻ đẹp ông quan sát trong tự nhiên. Trước khi Spencerian Script ra đời, chữ viết tay ở Mỹ dựa trên British roundhand. Sự xuất hiện của chữ viết Spencerian sẽ mở ra ‘Thời kỳ vàng son’ của nghề vẽ trang trí ở Mỹ, kéo dài đến đầu thế kỷ 20.

4. Ornamental script

Chữ viết Spencerian, ở dạng ban đầu được viết bằng bút lông. Cho đến cuối những năm 1800, bút thép được phổ biến. Người viết cũng được đào tạo bài bản và kỹ năng viết ngày càng được nâng cao, các nét chữ được trình bày công phu, tinh tế, sáng tạo. Bên cạnh đó, cùng với sự ra đời của bút quản chéo, giấy cao cấp, mực chất lượng cao (như công thức mực huyền thoại như Arnold’s Writing liquid), ngòi thép loại tốt (ngòi Gillott Principality), kiểu chữ Spencerian được phát triển, tô điểm tạo ra một biến thể duyên dáng, gọi là Ornamental Script. 

Ornamental Script có thể được coi là một dạng cách điệu của chữ viết Spencerian,  hay nói cách khác là sự kết hợp tinh tế giữa chữ viết tay và chữ viết nghệ thuật. Do đó, thuật ngữ Artistic (nghệ thuật) cũng được sử dụng để mô tả kiểu chữ này. Trong đó, chữ Spencerian cơ bản được thêm các vòng xoáy nhưng lọn tóc xoăn bồng bềnh, tuân theo quy tắc đối xứng, đường cong cùng với các sắc thái ấn tượng.

Trên thực tế, các kiểu chữ cổ điển có thể được kết hợp với nhau trong cùng 1 văn bản viết. Sự kết hợp phổ biến nhất là sử dụng chữ viết hoa Spencerian / Ornamental kết hợp với các dạng chữ cái viết thường của Engrosser’s script hoặc Copperplate. Điều này dẫn đến việc khi mình tìm các chữ mẫu để học theo, hay bị nhầm và khó phân biệt được đâu là kiểu chữ nguyên bản. 

5. Business Penmanship / Business cursive

Business Penmanship được tạo ra bởi Austin Palmer vào cuối Thế kỷ XIX đầu XX. Phần lớn Business được tạo ra từ phong cách đơn giản của Spencerian script, hệ thống chữ viết chính đã được chuẩn hóa từ những năm 1840. Phương pháp Palmer nhanh chóng trở thành hệ thống chữ viết tay phổ biến nhất trong nước Mỹ vào thời kỳ này. Đây là phong cách viết rất nhanh chóng, liên tục, không yêu cầu bóng đậm và dễ đọc để hỗ trợ trong các vấn đề ghi chép hay viết văn nói chung. Phương pháp này áp dụng một hệ thống thống nhất của viết chữ phù hợp với chuyển động nhịp điệu và 1 số quy tắc để có thể đạt được tốc độ cao trong chữ viết mà vẫn thể hiện hiệu quả được tính dễ đọc, dễ nhìn.

Chúng ta có thể dễ dàng sử dụng bút mực (fountain pen) hoặc thậm chí một cây bút bi để viết kiểu chữ này. Phong Business penmanship được phát triển vào cuối những năm 1800 để giảng dạy tại các trường kinh doanh và ở tất các cấp học phổ thông (hiện giờ vẫn đang là kiểu chữ tiêu chuẩn dạy cho cấp Tiểu học ở Mỹ). Ngoài ra, cũng có một số phiên bản khác của penmanship thông dụng như The Palmer Method hay phương pháp viết Zaner-Bloser.

Link bài viết ngốc: https://www.iampeth.com

Đây là một mẫu Business Penmanship đẹp nè và tài khoản instagram này cũng rất nhiều mẫu viết đẹp.

Lộ trình luyện viết Spencerian Script của mình

Như vậy, từ những hiểu biết về chữ viết cổ điển như trên, lộ trình luyện viết chữ Spencerian của mình sẽ là bắt đầu từ Spencerian Script cơ bản bằng bút chấm mực quản chéo, ngòi thép dẻo. Đồng thời mình cũng luyện Business Penmanship bằng bút mực fountain pen để có thể ứng dụng cho việc ghi chép hàng ngày. Business Penmanship mà dùng để viết Planner/ Journal / Diary và viết thiệp thì đỉnh của chóp ấy nhỉ? Sau đó, khi thành thạo chữ cơ bản, mình sẽ luyện Ornamental script, kiểu chữ viết hoa và Flourishing nhiều hơn. 

Nguồn học tài liệu học Spencerian Script của mình

Hiện tại mình vẫn đang tự luyện viết chữ Spencerien qua sách và học theo các video hướng dẫn trên Youtube, Instagram. Mình đã tìm được một số nguồn miễn phí sau đây. 

1. Sách

Bộ sách mình đang dùng để luyện Spencerian Calligraphy là SPENCERIAN WORKBOOKS. Bộ sách được review tại video dưới đây

Thực ra mình dùng bản Online trên mạng thôi. Nguồn download. 

Sách nói về lịch sử, phát triển của Spencerian, nguyên tắc cầm bút, dáng ngồi, và giải thích cách viết của từng chữ cũng như 5 phần luyện tập.

Đọc sách, ngắm chữ viết trên mạng hay tham gia khóa học cũng chỉ là một phần rất nhỏ thôi. Để có thể viết đẹp, không còn cách nào khác, mình phải cầm bút lên và tập viết hàng ngày và thực sự rất kiên trì.

2. Tập luyện viết

  • 30 ngày luyện viết mẫu chữ Spencerian (PDF – Miễn phí)

Tập viết này của chị Dawn Nicole. Blog này chia sẻ rất nhiều bài viết về viết calligraphy nhiều kiểu chữ. Tập luyện viết này là một thử thách 30 ngày, gồm viết các chữ cái từ A đến Z (cả mẫu chữ thường và chữ hoa), các ký hiệu, chữ số và cuối cùng là luyện viết câu mẫu. 

Mình thấy đây là nguồn rất hữu ích, lại còn được chia sẻ miễn phí. Mỗi ngày luyện một ít, đòi hỏi sự kiên trì. Tuy nhiên, đây là nguồn download PDF, mọi người phải tự in nên có thể sẽ có một số vấn đề. Thứ nhất là giấy in ngoài hàng photo bị nhòe khi dùng bút chấm mực, nên khi in chỉ nên in một mặt. Mình cũng tìm mua giấy A4 loại dày như các chị Calligrapher nước ngoài quảng cáo là HP Premium nhưng mà ở Việt Nam mình không thấy bán.

Hiện nay mình thấy khá nhiều bạn lấy mẫu miễn phí này rồi in thành tập worksheet bán (và chất lượng in khá tệ), tác giả cũng đã dỡ link miễn phí rồi. Mình sẽ tập hợp lại các worksheet mình đã down, nhưng không dàn đặt link chia sẻ trên blog vì sợ vi phạm bản quyền hay lại nhận vơ mình là tác giả worksheet đó. Nếu cần bạn có thể comment bên dưới để mình gửi lại tài liệu này.

  • Nghệ thuật viết chữ cho người Việt (Vở tập viết – 40.500 VNĐ)

Cuốn này được biên soạn bởi chữ đẹp Ánh Dương, và kiểu chữ luyện trong tập này là Spencerian. Mình thấy với giá 40K thì tập này khá ổn, giấy viết dày dặn không bị nhòe cũng không bị mủn giẩy khi đưa bút chấm mực. 

Nếu bạn ngại download rồi đi in thì mình thấy cuốn này rất tiện. Tuy nhiên, cá nhân mình thấy sau một thời gian luyện thì phần flourishing hướng dẫn trong cuốn này không được đẹp lắm, có nhiều đoạn mình còn cảm thấy bị ngược bút nên đưa nét rất khó. Bởi vậy, cuốn này mình chỉ dùng phần luyện các con chữ cơ bản và viết câu. Cuối tập còn có các hướng dẫn vẽ hình bằng các nét cơ bản của calligraphy nữa. Mình nghĩ nếu luyện kỹ cuốn này thì trình độ đã khá rồi ấy. 

Hiện nay cuốn sách này đã hết hàng, không còn bán nên mình không để link được.

3. Video hướng dẫn

Mình xem video hướng dẫn luyện viết chữ trên Instagram của chị @connie.chen. Chị ấy viết đẹp lắm ấy.

 Lướt xuống những bài viết cũ của chị ấy có hướng dẫn cách viết từng chữ cái viết hoa. Mình đã xem là có đủ các chữ cái từ A đến Z nhé. 

Nếu luyện viết Business Penmanship bằng bút mực Fountain pen bạn có thể tham khảo chuỗi Video dưới đây.  Hoặc bạn có thể search từ khóa Spencerian Script / Business Cursive, sẽ tìm thấy rất nhiều nguồn tham khảo khác nhau. 

4. Khóa học 

Mình chưa học khóa học mất phí nào cả, vì mình nghĩ đến khi nào không tự học được nữa mình mới tìm đến các khóa học mất phí. Những khóa học viết Spencerian có học phí tương đối cao nữa. 

Nếu có nhu cầu, bạn có thể tham khảo khóa học trên Calligraphy Everyday Class.

Đây là một workshop online miễn phí kéo dài hơn 2 tiếng. Nó sẽ không chi tiết như một khóa học đâu, nhưng bạn cũng được cung cấp một số sách, tài liệu tham khảo. 

Nếu có học thì có lẽ mình sẽ học khóa này, với chi phí khá hợp lý và giải thích bằng tiếng Việt, chi tiết, rõ ràng.

Các khóa học khác của Calligrapher nước ngoài, có giá tầm 500 USD/ khóa online hoặc workshop. 

Bạn có thể tham khảo khóa của chị Connie Chen

Spencerian Structures -The most comprehensive Spencerian course online

Trên đây là tài liệu học tập chi tiết cho sự nghiệp luyện viết chữ phong cách Spencerian của mình. Mình chia sẻ để chũng mình cùng tập nhé. Hiện tại, mình đang luyện viết. Mình cũng chưa tập được nhiều. Thực sự là kiểu chữ này khó quá. Hi vọng thời gian tới, chăm chỉ tập luyện mình sẽ viết khá hơn. 

Theo dõi hành trình luyện calligraphy của mình tại instagram @letterfromviolet

Nếu bạn có bất cứ câu hỏi gì về dụng cụ, tài liệu tự học có thể comment xuống dưới để mình có thể giúp bạn nhé.

Chúc bạn có khoảng thời gian thư giãn với Calligraphy.

Cám ơn bạn đã ghé quá, hãy ấn Subscribe để nhận tin khi có bài viết mới.

[jetpack_subscription_form subscribe_placeholder=”Email Address” show_subscribers_total=”false” button_on_newline=”false” custom_font_size=”16px” custom_border_radius=”0″ custom_border_weight=”1″ custom_padding=”15″ custom_spacing=”10″ submit_button_classes=”” email_field_classes=”” show_only_email_and_button=”true”]