Chín ngày ở Ai Cập, chúng mình đã trải qua vô vàn trải nghiệm với đủ cung bậc cảm xúc: háo hức, bất ngờ, kinh ngạc, rồi cả bực bội, sợ hãi, và cứ mỗi khi ngày khép lại, mình lại thở phào vì đã an toàn thêm một ngày nữa. Ai Cập đẹp như những thước phim, những bức ảnh lung linh trên tạp chí, trong sách hay quảng cáo mà bạn chắc chắn từng thấy vài lần trong đơì, một vẻ đẹp khiến người ta dễ mơ mộng. Nhưng đằng sau lớp hào nhoáng và vẻ huyền bí của vùng đất từng được ca ngợi là một trong những nền văn minh rực rỡ nhất thế giới, vẫn còn nhiều điều mà bạn nên biết trước khi đặt chân tới đây. Bức tranh Ai Cập không chỉ có nắng vàng, kim tự tháp, và dòng sông Nile vĩ đại. Bài blog này mình sẽ không đi sâu vào lịch sử, vì mình tin rằng, điều tuyệt vời nhất dành cho những kẻ muốn khám phá Ai Cập là tự mình đọc, lắng nghe, chiêm ngưỡng và cố gắng cảm nhận lịch sử, văn hoá nơi đây. Đừng đến Ai Cập nếu bạn không yêu lịch sử, đó là lời nhắc đầu tiên mình muốn gửi gắm. Như mọi chuyến đi khác, mình sẽ kể về những gì tận mắt chứng kiến, những điều bất ngờ, và cả những bài học nhỏ mà mình rút ra sau đến thủ đô Cairo, Ai Cập. Mình viết những dòng này khi sau gần 1 năm đi Ai Cập rồi, có những điều mình đã quên nhưng chắc chắn những điều mình còn nhớ là những điều sâu sắc.

Kinh nghiệm đi Ai Cập mình đã chia sẻ trong bài viết trước:

Dọc sông Nile khám phá Ai Cập – Phần 1

Kim tự Tháp Giza và tượng nhân sư

Máy bay hạ cánh xuống Giza khi trời đã tối. Mình đã kể chuyện đi Uber/ Taxi ở Ai Cập trong bài Blog trước, một trải nghiệm không vui vẻ chút nào nên mình không muốn nhắc lại. Trước đây, khi thấy cậu bạn người Trung Quốc đi Ai Cập một mình, mình đã nghĩ mình chỉ muốn đến Kim Tự Tháp thôi, vì thực lòng khi ấy ngoài Kim Tự Tháp, mình chẳng biết gì về Ai Cập. Nhưng khi đến Ai Cập, mình mới nhận ra Kim Tự Tháp chỉ là một phần rất nhỏ của Ai Cập.

Về đến khách sạn lúc tối muộn, chúng mình hỏi khách sạn có đồ ăn không, cũng may bếp còn một số món, và chúng mình lên sân thượng ăn, nhìn ra Kim Tự Tháp và tượng Nhân sư phía xa. Khu phố gần Kim Tự Tháp rất sống động với những nhà hàng, quán cà phê, khu chợ và còn có cả những quán bar xập xình chiếu đèn nữa. Chúng mình ngồi ăn được một lúc, phía xa có bắn pháo hoa. Vậy là mình không chỉ thấy Kim Tự Tháp như trong poster quảng cáo mà còn thấy Pháo Hoa trên những Kim tự Tháp nữa.

Ngày hôm sau, chúng mình dành cả ngày trong quần thể Kim Tự Tháp và Tượng Nhân Sư. Phía bên ngoài cửa rất nhộn nhoạm và bẩn. Những người đàn ông chèo kéo khách, và đi theo bọn mình rất lâu dù bọn mình đã rất nhiều lần nói không có nhu cầu, và không đi theo chúng mình nữa. Đường phố đầy phân lạc đà và phân ngựa. Và đến cửa kiểm tra an ninh vẫn bị nhân viên an ninh đòi tiền Tip. Vấn đề là chúng mình mua vé sinh viên với thẻ sinh viên, nhưng ở Ai Cập, bạn chỉ được chấp nhận là sinh viên khi dưới 30 tuổi. Nhân viên bán vé đã không kiểm tra hộ chiếu của chúng mình. Dù không thích trả tips kiểu này, nhưng cũng có lý do chính đáng với giá $5. Mình chợt nhận ra, điều mình ước ao nhất ở Ai Cập đó là một trải nghiệm du lịch bình yên, không có ai bám theo, giá cả sòng phẳng, không bị chèo kéo, đòi tips.

Vào trong khu quần thể, cảm giác bình yên tạm thời đến (Chỉ là tạm thời thôi). Chúng mình đi bộ thay vì thuê lạc đà. Ngoài đoạn đường nhựa đi sát đến các Kim Tự Tháp lớn thì có nhiều đoạn chúng mình đi trên cát, còn leo đồi nữa. Khu quần thể Kim Tự Tháp Giza nằm cách trung tâm Cairo khoảng 20 km về phía tây, là biểu tượng huyền thoại của Ai Cập cổ đại và một trong Bảy kỳ quan Thế giới cổ đại còn tồn tại. Khi bước vào khu vực này, mình lập tức bị choáng ngợp bởi quy mô và sự hùng vĩ của ba kim tự tháp lớn: Khufu (Cheops), Khafre (Chephren), và Menkaure (Mykerinos). Kim tự tháp Khufu, cao hơn 140 mét khi mới hoàn thành, vẫn giữ danh hiệu lớn nhất trong số ba kim tự tháp và là minh chứng cho khả năng kiến trúc phi thường của người Ai Cập cổ. Mình hiểu ra là sự vĩ đại của Kim Tự Tháp không hề được thêu dệt hay tô vẽ bởi những nghệ sĩ hiện đại hoạt động tích tực trên truyền thông. Và phải nói là ban quản lý di sản ở Ai Cập làm Marketing rất tệ, nhưng có vậy cũng đủ để kéo cả thế giới muốn một lần trong đời đặt chân đến Giza, đứng dưới chân Kim Tự Tháp.  

Chúng mình đi ra xa Kim Tự Tháp, leo lên đồi cát để nhìn ngắm 3 Kim Tự Tháp từ phía xa. Ba Kim tự Tháp giữ sa mạc vàng rực rỡ dưới ánh nắng chói chang, những đàn lạc đà đi trên những cồn cát trải dài đến tận chân trời. Nhìn từ xa còn thấy cả những bóng mây hay sự thay đổi ánh sáng mặt trời trên Kim Tự Tháp, rất kỳ vĩ. Khu trên đồi này còn vắng người hơn khu dưới chân Kim Tự Tháp, nên có thể chụp được những bức ảnh rất đẹp. Đoạn này đi hơi cực, vì đường cát dốc và trời rất nắng nóng. Ngoài ra còn rất gió nữa.

Khi chúng mình di chuyển xuống dưới để sang khu Tượng Nhân sư, sự bình yên tạm thời bị phá tan bởi những đứa trẻ. Mình không hiểu tại sao những đứa trẻ ở Ai Cập lại muốn chụp ảnh với bạn đến vậy. Chuyện này có thể giải thích bởi sự hiếu khách, nhưng sẽ chẳng có ai hiếu khách khi mà khi bạn đã từ chối còn bị chụp lén bằng đủ cách và bị bám theo suốt quảng đường. Những đứa trẻ đều có điện thoại của riêng chúng, bám theo khách xin chụp ảnh và đôi khi có những hành động khiếm nhã.

Khu vực Tượng Nhân Sư rất đông. Tượng Nhân Sư Giza,  hình tượng đầu người, thân sư tử canh giữ bãi kim tự tháp từ hàng nghìn năm trước. Bức tượng cao khoảng 20 mét, dài 73 mét, mang vẻ mặt trầm mặc nhưng quyền lực, như thể đang quan sát mọi du khách và bí ẩn của vùng sa mạc bao quanh. Sự kết hợp giữa sức mạnh uy nghi của sư tử và trí tuệ của con người khiến Nhân Sư trở thành biểu tượng đầy mê hoặc, gợi mở vô số câu chuyện về lịch sử và huyền thoại Ai Cập. Trong đó có truyền thuyết đô thị cho rằng, Napoleon bắn gẫy mũi bức tượng nhân sư. Nhưng các bản vẽ của các nhà thám hiểm châu Âu từ thế kỷ 18 đã cho thấy bức tượng đã mất mũi trước khi Napoleon đến Ai Cập. Còn có nhiều video trên mạng nói về giả thuyết rằng bên trong Tượng Nhân Sư có “phòng bí mật” hoặc đường hầm dẫn xuống, nhưng đến nay chưa có bằng chứng khảo cổ nào xác nhận tồn tại lỗ thông tự nhiên từ đầu xuống chân tượng. Mình nghĩ, thời nay với flycam và đặc biệt là dịch vụ bay dù lượn ngắm Kim Tự Tháp thì đâu có khó khăn để nhìn đỉnh đầu tượng nhân sư mà người ta cứ đồn đoán hoài.

Cairo – Thủ đô của những di sản

Rời Giza, chúng mình bắt Uber vào trung tâm Cairo. Lại một trải nghiệm không mấy vui vẻ vì bị tài xé ép giá, nhưng cuối cùng chúng mình cũng tìm được xe với giá hợp lý.

Cairo là một thành phố đầy đối lập và năng lượng, nơi cũ và mới hòa quyện: những tòa nhà cao tầng hiện đại san sát bên các khu phố cổ Hồi giáo với mái vòm cổ kính. Ở đây, bạn vừa có thể đi lạc trong những con phố cổ rợp bóng lịch sử, vừa hòa mình vào nhịp sống hiện đại, sôi động; vừa nhìn thấy ánh đèn lấp lánh từ những cửa hiệu, vừa chứng kiến những khu phố cũ kỹ, bụi bặm (như thể xây từ thế kỷ trước nhưng không được bảo trì). Và nếu ai đó miêu tả Cairo hay một nơi nào đó ở Ai Cập với những ngôi nhà “rêu phong”, thì đừng tin vì khí hậu ở Ai Cập quá nóng và khô khiến rêu không thể mọc được. Những tòa nhà cũ chỉ còn lại bụi và vết bẩn trên tường, chứ không hề phủ màu xanh rêu phong như trong văn mẫu.

Ở Cairo chúng mình ở trong một khách sạn nhỏ trên một toà nhà ngay mặt phố. Sau này đi nhiều nước mình mới thấy kiểu khách sạn trong một toà nhà với cánh cửa bé ngay mặt phố này rất phổ biến. Và khi lần đầu tiên chúng mình bước chân vào, thang máy đã … rơi tự do. Với trải nghiệm này, cũng một vài trải nghiệm mình sẽ nói ở sau, điều mình rất rất muốn nhắc bạn khi đến Ai Cập đó là hãy mua bảo hiểm. Bảo hiểm là thứ người ta mua mà không bao giờ mong muốn phải dùng đến nhưng dù xem bao nhiêu phim hành động mình cũng không nghĩ có ngày mình đứng trong thang máy rơi tự do đâu, nên cẩn thận không bao giờ thừa và bảo hiểm mình mua cho du lịch toàn thế giới trong 1 năm cũng không đắt lắm.

Di chuyển, đi lại trong Cairo chúng mình đi bằng tàu địa ngầm và Uber. Riêng khoản này thấy Cairo rất hiện đại. Những điểm đến mình ấn tượng nhất ở Cairo là Bảo tàng Ai Cập, Thánh đường Mohamed Ali, Khu Chợ Khan Ali. Ngoài ra, chúng mình còn đi qua một vài khu dân cư để tìm thánh đường Hồi Giáo nữa, nhưng đó không phải là một trải nghiệm thú vị với mình vì mình thấy khu dân cư rất thiếu an ninh. Ba đứa con gái không muốn nguy hiểm, đã vậy còn đi mãi mới ra đến đường lớn đến bắt Uber, đúng giờ chiều đông đúc.

Bảo tàng Ai Cập

Bảo tàng Ai Cập, tọa lạc tại quảng trường Tahrir ở trung tâm Cairo, là nơi lưu giữ kho tàng văn hóa và cổ vật Ai Cập cổ đại nổi tiếng thế giới. Ngay từ khi bước vào, bạn sẽ bị choáng ngợp bởi số lượng hiện vật trải dài trên hai tầng trưng bày, từ những bức tượng bằng đá vôi khổng lồ, xác ướp Pharaoh, đến các đồ trang trí vàng bạc tinh xảo. Có điều thú vị là nếu như ở Bảo Tàng Anh, những hiện vật về Ai Cập được trưng bày thưa rất ngăn nắp với tủ kính lớn sáng bóng, đèn chiếu lung linh thì Bảo tàng Ai Cập giống như một thư viện cũ. Những hiện vật xếp sát, chồng lên nhau trong đó có cả quan tài của nhiều nhà vua, nữ hoàng và các quý tộc xưa đựng trong tủ gỗ kính dọc theo bức tường (Phòng trưng bày này mình không chụp ảnh vì sợ về xem lại ảnh thấy điều kỳ lạ). Những điều chúng mình học được ở Cairo chủ yếu về lịch sử chung của Ai Cập, ý nghĩa các biểu tượng, và một số truyền thống văn hoá của Ai Cập Cổ Đại. Hà, bạn đi cùng mình, ngoài việc đi Bảo Tàng Anh liên tiếp nhiều tối, học về Lịch sử Ai Cập trên Coursera, còn in sẵn một tập tài liệu 81 trang với phần Hà phụ trách ở Cairo, còn Trang phụ trách Aswan, mình phụ trách Luxor.

Nghi Lễ Cân tim

Một trong những truyền thuyết mình nhớ nhất ở Ai Cập đó là Cân tim và hành trình sang thế giới bên kia. Truyền thuyết này khá giống với những truyền thuyết về kiếp sau, linh hồn mà mình đã từng đọc. Bởi thế, mà mình rất tin vào thế giới sau khi chết, hoặc trước khi linh hồn đến với thế giới này. Trong tín ngưỡng Ai Cập cổ đại, cái chết không phải là kết thúc, mà là bước vào thế giới bên kia, nơi linh hồn sẽ được xét xử để quyết định số phận vĩnh hằng. Một trong những nghi lễ quan trọng nhất là “cân tim”: trái tim của người đã khuất, được coi là trung tâm của linh hồn và đạo đức, sẽ được đặt lên một bên của chiếc cân, còn bên kia là lông của nữ thần Ma’at, tượng trưng cho sự thật và trật tự vũ trụ. Nếu trái tim cân bằng hoặc nhẹ hơn lông Ma’at, linh hồn sẽ được đi vào thiên đường Osiris, hưởng hạnh phúc vĩnh hằng; nhưng nếu trái tim nặng hơn, chứa đầy tội lỗi, nó sẽ bị Ammit, quái vật “ăn tim” nuốt, và linh hồn sẽ bị tiêu hủy, không còn cơ hội sống đời sau. Toàn bộ quá trình được giám sát bởi thần Anubis, vị thần ướp xác và hướng dẫn linh hồn, đảm bảo cân được thực hiện công bằng và giúp linh hồn đi đúng con đường. Truyền thuyết này không chỉ phản ánh niềm tin vào thế giới sau khi chết mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của đạo đức, công bằng và chuẩn mực xã hội trong văn hóa Ai Cập cổ đại. Câu chuyện về linh hồn dù ở đâu, Châu Phi, Châu Âu hay châu Á người xưa cũng luôn đề cao giá trị của đạo đức và sự trừng phạt cho những hành động sai trái.

Câu chuyện về một vị vua

Một câu chuyện nổi tiếng khác đó là câu chuyên về vị vua trẻ nổi tiếng nhất của Ai Cập, Pharaoh Tutankhamun, người trị vì Ai Cập từ khoảng năm 1332–1323 TCN. Người Ai Cập cổ tin rằng vị vua được nhiều người nhớ tới sẽ sống trường tồn cùng đất nước, nhưng số phận của Tutankhamun lại trớ trêu: ông lên ngôi khi còn rất trẻ và qua đời chỉ khoảng 18 hoặc 19 tuổi, và có giả thuyết rằng triều đại của ông không mấy nổi bật, nên người đời sau ít nhắc tới tên ông. Theo mình nhớ, ngày xưa xem phim, người ta nói Tutankhamun là vị vua rất tàn nhẫn, và không được lòng dân chúng, chính vì vậy, vị trí lăng mộ của ông tại Thung lũng các Vua bị những người thời kỳ đó cho vào quên lãng, không ai muốn nhớ đến.

Chính sự “lãng quên” này lại trở thành “may mắn” khi những kẻ trộm mộ không thể tìm thấy lăng mộ của Pharaoh Tutankhamun nên không thể cướp phá và lấy đi những món đồ quý giá như nhiều lăng mộ khác. Cho đến năm 1922, nhà khảo cổ người Anh Howard Carter mới phát hiện ra lăng mộ này, mở ra một kỷ nguyên khảo cổ mới. Kho tàng bảo vật của vị vua trẻ gần như nguyên vẹn, từ mặt nạ vàng nổi tiếng đến ngai vàng và các vật dụng cá nhân, Tutankhamun trở thành vị Pharaoh được thế giới hiện đại biết đến nhiều nhất, mặc dù triều đại của ông trước đó từng gần như chìm vào lãng quên. Nói đến đây, chúng ta có thể hiểu dù quyền lực thế nào, tính toán ra sao, không ai có thể thắng được ý trời. Pharaoh Tutankhamun dường như được thần linh lựa chọn để được người đời ghi nhớ cùng lịch sử ngàn năm của Ai Cập.

Thánh đường Mohamed Ali

Địa điểm đẹp nhất ở Cairo, mình nghĩ đó là Thánh đường Mohamed Ali. Thánh đường Mohamed Ali (Mohamed Ali Mosque), còn được gọi là Thánh đường Alabaster, là một trong những công trình Hồi giáo nổi bật nhất ở thủ đô Cairo. Nằm trong khu Citadel of Cairo, pháo đài lịch sử do Salah al-Din xây dựng thế kỷ 12. Thánh đường không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là biểu tượng kiến trúc và tôn giáo của thủ đô. Ngôi thánh đường được xây dựng từ 1830–1848 dưới triều đại của Vua Mohamed Ali Pasha, người có công đặt nền móng cho Ai Cập hiện đại. Nhìn từ bên ngoài, những mái vòm cao, tháp minaret mảnh mai và tường ốp alabaster trắng khiến mình thấy vừa thanh nhã vừa lộng lẫy. Bước vào bên trong, không gian rộng lớn với trần vòm tinh xảo và ánh sáng len lỏi qua cửa sổ phản chiếu trên đá cẩm thạch rất huyền ảo. Từ vị trí của thánh đường, du khách cũng có thể ngắm toàn cảnh Cairo, từ những mái nhà cổ kính đến sông Nile uốn lượn và các khu phố nhộn nhịp, và cả Kim Tự Tháp ở phía xa. Chúng mình ở Thánh Đường cho đến khi Hoàng hôn buông xuống, khi những tín đồ bước vào trong thành đường để cầu nguyện, và khi mặt trời đỏ rực lặn phía sau Ba Kim Tự Tháp.

Mình nhớ khi mình còn mải buộc dây giày khi ra khỏi thánh đường, lại có mấy bạn nữ sinh ra hỏi chụp ảnh. Mình tứ chối, và quá tò mò nên mình lại hỏi “Tại sao các bạn thích chụp ảnh đến vậy?”. Cô bé chỉ cười rồi đi. Thậm chí khi mình ra ngoài chụp ảnh, những bạn ấy còn cố tình đứng để mình xuất hiện vào bức ảnh của bạn ấy. Bởi thế, mình không thấy thoải mái lắm. Mãi về sau, bạn ấy ra nói với mình rằng “Chụp ảnh để làm kỷ niệm”. Mình không biết có một lý do nào đó, hay cũng giống như mấy đứa trẻ con Việt Nam ngày xưa cũng sẽ thấy tò mò mà nhìn những vị khách Tây mắt xanh, tóc vàng, mũi cao đi ngoài phố. Nhưng chỉ là mấy đứa trẻ Việt Nam thời còn tò mò khi đó không có điện thoại mà xin chụp ảnh, và đa phần những người nước ngoài đến đều muốn chụp ảnh với bọn trẻ (Không phải chúng mình).

Khu chợ Khan Ali – Thiên đường quà lưu niệm

Đừng mua gì trước khi bạn đến đây. Khan Ali như một mê cung đầy màu sắc của gia vị, mùi hương, những món đồ lưu niệm vàng kim, đính ngọc lấp lánh, và cả âm thanh náo nhiệt. Chợ chật hẹp, với những con đường lát đá cuội uốn lượn giữa các cửa hàng san sát. Mùi cà phê rang, tinh dầu và hương gia vị cay nồng, thoang thoảng trong không khí trộn với tiếng nhạc, tiếng bán hàng, trẻ con chạy nhảy và âm thanh chèo kéo khiến mình vừa thích thú vừa choáng ngợp (và sợ hãi). Một đặc điểm mình nhận thấy ở Ai Cập là cả tiểu thương, người bán hàng đều là đàn ông, không hề có phụ nữ. Điều này khác hẳn với những khu chợ ở Việt Nam, toàn các cô các dì.

Đồ lưu niệm trong chợ rất rẻ, và mình không thích mặc cả, nên tìm mãi mới thấy một hàng bán nam châm giá rẻ hơn các tiệm khác. Sau đó, chú bán hàng hỏi mình có muốn lên trên tầng xem nhiều đồ hơn không. Chúng mình đi theo. Đoạn đi mấy cái cầu thang, không thấy ai mình cũng sợ nha, không biết ông này dẫn mình đi đâu, sao đi xa thế. Cho đến khi bước vào căn phòng xếp đầy đổ lưu niệm lấp lánh nhưng xếp ngổn ngang, và các du khách đang tất bật nhặt đồ cho vào giỏ, mình mới thở phào “Ôi thiên đường”. Đồ ở đây rất rẻ, bạn có thể nhặt như thế mình giàu lắm rồi ra thanh toán khoảng $10. Mình mua một cây đèn thần (Cái này không giống truyền thống Ai Cập lắm nhưng lúc đi Thỗ Nhĩ Kỳ mình không thấy cái này). Và trong lòng cũng không khỏi tiếng vì sáng nay mua quà cho bạn bị hớ vì mua trong bảo tàng đắt hơn.

Ra khỏi khu chợ đầy màu sắc với quà lưu niệm, gia vị, vải lụa, đồ trang trí và tinh dầu, chúng mình bước ra và thấy một Cairo thực tế hơn, nơi những người lao động hối hả giữa khu chợ ẩm ướt. Phía ngoài, chợ bày bán đủ thứ: đồ ăn sống, rau quả còn ướt sũng, đồ gia dụng, chăn gối… Tiếng còi xe inh ỏi, những chiếc xe chở hàng cồng kềnh, xe buýt, ô tô cố gắng len qua con phố hẹp khiến không gian càng thêm trật trội và bí bách. Thật kỳ lạ là các khu chợ thường gắn liền với gầm cầu hay những lối đi nhỏ, càng làm cho cảm giác đông đúc thêm rõ rệt.

Thoát ra khỏi phố đông nghẹt và ồn ã, chúng mình đi bộ về khách sạn, và tiếng ồn, sự hối hả ấy lại kéo mình trở về với thực tại. Dù ngày nay có thể sống sung sướng như vua chúa, không có nơi nào chỉ toàn thiên đường. Cảm giác ấy khiến mình vừa thích thú vừa sợ. Thích thú bởi thấy cuộc sống trước mắt thật đến mức không thể giả tạo; nếu nó không thật, mình đã nằm ở nhà xem YouTube chứ đâu cần đến tận đây. Và sợ vì sự khắc nghiệt, bận rộn và hỗn loạn của đời sống thường nhật vẫn hiện hữu ngay trước mắt. Hai người bạn của mình muốn đi mua bánh, dù mình rất mệt và không thích bánh đó nhưng mình vẫn đi cùng bởi đi ngoài đường còn hơn phải về một mình với cái thang máy rơi tự do và leo hành lang 6 tầng tối om.

Đừng đến Ai Cập nếu như…

Có lẽ Kim Tự Tháp là lý do lớn lao nhất mà mình đến Ai Cập nhưng khi đến Ai Cập rồi, Giza và Cairo không phải điểm đến mình thích nhất. Mình thích Aswan với Luxor hơn. Mình định viết về Aswan ngay trong bài blog này và một bài Blog nữa dành cho cố đô Luxor nơi mình thích nhất nhưng chợt nhận ra đã hơn 4000 chữ rồi. Bởi vậy, mình lại hẹn câu chuyện ở Swan và Luxor ở bài sau.

Những gì mình tận mắt nhìn thấy, tai nghe ở Giza và Cairo vừa làm mình thỏa mãn vừa choáng ngợp, cảm giác như chạm vào một giấc mơ xa xôi, đặt chân đến xứ sở của một trong những kỳ quan vĩ đại nhất lịch sử nhân loại. Nhưng mình không thể bỏ qua những âm thanh, hình ảnh và mùi vị trần trụi xung quanh, những điều chẳng ai nhắc tới trong phim ảnh hay quảng cáo du lịch. Chính thực tế ấy mới làm cho chuyến đi trở nên thật hơn, kéo mình ra khỏi lớp sương mù huyền thoại mà mình từng tưởng tượng về Ai Cập. Và mình nhận ra, ngay cả khi đã từng mơ mộng về một xứ sở diệu kỳ, chuyến đi này không hề khổ sở. Mình vẫn sợ, vẫn bực tức, vẫn thất vọng… nhưng mọi cảm xúc đều trở thành câu hỏi với bản thân: “Mình đã nhận được gì sau cái giá phải trả?” Và mình phải thừa nhận, có lẽ lỗi là ở mình, khi cứ đòi hỏi rằng thế giới này chỉ có nắng vàng và câu chuyện cổ tích.

Vậy thì, để không bị sốc như mình, bạn có thể nghĩ lại trước khi nói về ước mơ đến Ai Cập.

Đừng đến Ai Cập nếu như bạn không thích lịch sử và văn hoá. Biết lịch sử, không phải là biết sự tồn tại của Kim Tự Tháp. Mình đã từng gặp những người luôn nói với mình rằng, họ rất muốn đến Ai Cập, như kiểu một ước mơ lớn lao lắm, nhưng khi đến bảo tàng trưng bày những hiện vật về Ai Cập họ chẳng quan tâm. Hơi khó nghe và đầy phán xét (mình biết phán xét vậy là xấu mà), nhưng đó không phải là muốn khám phá Ai Cập mà chỉ là “muốn chụp ảnh với Kim Tự Tháp” thôi. Ở trong bảo tàng, với điều hoà mát rượi còn chả muốn xem, giờ lôi nhau ra giữa sa mạc sao chịu được. Nếu đến Ai Cập mà không quan tâm đến lịch sử, bạn sẽ chỉ nhìn thấy một đống đổ nát dưới ánh nắng chói chang và trở thành con cá khô với những mệt mỏi từ những chặng đường dài. Việc không tìm hiểu ý nghĩa của các biểu tượng văn hoá cũng dẫn đến những tình huống “khóc là hơn cười”. Ở Ai Cập, nghi lễ mai táng và ướp xác được nhắc đến rất nhiều, và một số dụng cụ liên quan đến nghi lễ này cũng được bày bán trong cửa hàng lưu niệm. Ví dụ, biểu tượng con bọ hung xuất hiện trong nhiều bối cảnh: có bọ hung trong đám ma, bọ hung trong đám cưới… và rất khó phân biệt. Nếu không tìm hiểu, bạn có thể mua con bọ cạp dùng trong đám tang hay một chiếc quan tài về nhà, vô tình mang về những món đồ không phù hợp hoặc không mang lại may mắn theo văn hóa địa phương. Vậy nên trước khi lao vào những cái “hay hay” hãy tìm hiểu đó là cái gì và ý nghĩa của nó. Mình tin rằng Ai Cập vĩ đại không phải vì hàng triệu lượt khách đến chụp ảnh với Kim Tự Tháp, mà vì lịch sử sống động, vì bàn tay khéo léo của những nghệ nhân, và vì trí tuệ vượt thời đại của nền văn minh cổ đại. Hiểu được điều đó, hành trình đến Ai Cập mới thực sự có ý nghĩa.

Đừng đến Ai Cập nếu như bạn không có sức khoẻ tốt, không muốn chịu khổ, hoặc bạn không ngồi được xe ô tô đường dài. Ít nhất nếu bạn đi theo lịch trình như của mình, chúng mình ngồi trên xe khá nhiều, mình thấy có nhiều bạn còn ngủ trên xe qua đêm nữa. Lúc lên kế hoạch, mình cũng háo hức lắm, muốn đi hết tất các đền. Mình còn cáu gắt với Hà vì Hà không cho mình đi hết các ngôi đền mình muốn. Nhưng những ngày ở Ai Cập, dù tháng 11, mình chấp nhận bỏ cuộc với những kỳ vọng lớn lao của bản thân vì trời quá nóng. Đừng đi Ai Cập vào mùa hè, vì kinh nghiệm chịu cái nóng hơn 40 độ ở Hà Nội của mình cũng không đỡ nổi cái nóng tháng 11 ở Ai Cập. Đôi khi vì lịch trình chúng mình cũng không thể ăn đàng hoàng 3 bữa được. Có hôm chúng mình ra khỏi khách sạn lúc 4h sáng, khách sạn đã chu đáo chuẩn bị đồ ăn sáng cho chúng mình mang theo, đến giữa trưa thì đang ở giữa sa mạc làm gì có nhà hàng ăn trưa. Một điều mình nhận thấy là các điểm tham quan ở Ai Cập, không có hàng quán ăn uống như chỗ du lịch khác. Bởi vậy, gói đồ ăn sáng với bánh mỳ khô queo, trứng luộc, sữa chua mà khách sạn chuẩn bị cho chúng mình rất giá trị. Và có lần nghe tiếng ‘Chẹp’ từ Trang, mình cũng hiểu bạn đi cùng mình cũng mệt, cũng bực dọc nên không thể kêu, cũng ngại để làm phiền người khác.

Đừng đến Ai Cập nếu bạn kén ăn. Giờ giấc của bữa sáng và bữa trưa đã là một vấn đề, nhưng đồ ăn ở Ai Cập cũng là một vấn đề khác. Giờ nghĩ lại, có lẽ món ngon nhất mình nhớ ở Ai Cập có lẽ là bánh rán bơ ở Aswan và nước mía ở Luxor, còn lại thì, mọi thứ chỉ là mức no bụng. Mình cũng biết, giữa còn phố đông đúc xe cộ và bụi bặm ấy, những món ăn vỉa hè không thể “có giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm được”. Đến bây giờ khi kể lại chuyện Ai Cập trong nhóm bạn, “Ải chỉa ở Ai Cập” vẫn là một trải nghiệm không thể nào quên.

Đừng đến Ai Cập nếu bạn chưa sẵn sàng hoặc đi với “hầu bao” quá dè dặt. Mình đã nghe nhiều chuyện, chuẩn bị tâm lý rồi, nhưng vẫn bị sốc hết ngày này qua ngày khác. Cảm giác của mình là, để tận hưởng Ai Cập mà không bị “hoảng” bởi đủ thứ chuyện, từ chèo kéo, đòi tiền, đến những tình huống khó chịu, có hai cách: một là bạn phải có rất nhiều kinh nghiệm, hai là đi với tour cao cấp, mọi thứ gần như đã được lo liệu. Mỗi điểm tham quan đều mất vé, tính kỹ lưỡng rồi mà vẫn không tránh được những lần bị đòi tip vô lý đến bực mình. Mình còn có câu chuyện tỉnh dậy giữa sa mạc, mình sẽ kể kỹ trong một bài khác.

Nhưng sau tất cả, khi bạn vượt qua được cái nắng khắc nghiệt của châu Phi, đủ kiên nhẫn để bỏ ngoài tai những tiếng chèo kéo lặp đi lặp lại, đủ sức khỏe để đi qua những sa mạc giữa trưa nắng chói và cái bụng đói, khi ăn chậm, nhai kỹ để cảm nhận vị ngon của món ăn đậm đà hương vị xứ sở huyền thoại, và khi đôi mắt cùng cái đầu sẵn sàng khám phá kho tàng lịch sử vô tận và khi trái tim đủ rộng mở để đón nhận, thấu hiểu và chấp nhận những điều khác biệt, Ai Cập vẫn là một điểm đến đáng mơ ước, một nơi mà bất cứ ai yêu khám phá đều nên đến ít nhất một lần trong đời và tự hào về điều đó.

Cám ơn bạn đã kiên nhẫn đọc đến đây, hẹn gặp lại bạn trên hành trình ở Aswan, Luxor và Hugranda trong những blog tiếp theo. Nếu bạn muốn xin lịch trình cũng như tư liệu lịch sử chúng mình chuẩn bị cho chuyến đi, mình có thể hỏi bạn mình chia sẻ lại. Chúc bạn những hành trình đáng nhớ.

Nếu bạn thấy thú vị và bổ ích hãy chia sẻ với bạn vè và đừng quên theo dõi qua Email để không bỏ lỡ những bài viết mới trên Blog. Bạn có thể để lại bình luận để cho mình biết nội dung nào bạn đang quantâm, cũng như để lại email để mình gửi cho bạn những tài liệu hữu ích.  

Theo dõi để nhận Newsletters 

Theo dõi Fanpage để nhanh chóng cập nhật bài viết và chia sẻ mới nhất: https://www.facebook.com/Violetstoryblog