[EU] Những điều mình thấy ở Amsterdam

NỘI DUNG BÀI VIẾT

Bảo vừa đi Amsterdam về, mà ai cũng hỏi có Feel High không. Mỗi lần nói về Amsterdam, Hà Lan, ngoài hoa Tulip ra, mọi người đều nói đến phố đèn đỏ và hút cần hợp pháp. Qua những gì người ta kể về Amsterdam, mình còn tưởng ở đây “tệ nạn” lắm cơ. Và mình cũng chẳng nhìn thấy đàn bò sữa và cô gái váy xanh đội mũ trắng như trong quảng cáo sữa Cô gái Hà Lan. Đúng là khi nhìn thế giới qua phim ảnh, truyền thông, và qua góc nhìn của người khác, mọi thứ dễ trở nên lệch lạc.

Mình đến Hà Lan vào cuối tháng 10, đầu tháng 11. Lá vàng đã rụng hết, và cũng chẳng phải mùa hoa Tulip. Cô bạn cũng chỉ đưa mình vào trung tâm và nói “Đây là phố đèn đỏ” rồi dẫn đi tiếp luôn. Còn bánh tẩm cần sa thì mình tình nguyện không ăn vì với mình cái đầu tỉnh táo ở thực tại là điều quan trọng nhất. Bởi thế mà Amsterdam trong mình rất khác với tưởng tượng trước đó.

Một chuyến đi ít chuẩn bị

Một chuyến đi với đủ sự vội vã nhưng lần đầu tiên mình thấy mình bình tĩnh đến kỳ lạ. Chỉ vì visa cho ngắn ngày, nên dù mới đi Paris và Nuremberg về còn chưa sửa xong ảnh, và 2 tuần tới lại có chuyến đi Ai Cập, mình vẫn cố dành ra 1 cuối tuần đến Amsterdam thăm cô bạn, tiện ngày chồng cô ấy đi công tác. Và kể cũng lạ, trong lúc chuẩn bị đi có rất nhiều ý nghĩ bàn lùi xuất hiện trong đầu mình: vé máy bay đắt mà đi có 2 ngày chắc cũng chẳng bõ, mình có khá nhiều việc sắp đến deadline. Chung quy lại là mệt và lười. Nhưng rồi mình tự hỏi đó là giác quan thứ 6 hay là nỗi sợ bước ra khỏi vùng quan toàn của đứa lười, và cũng chẳng dễ dàng gì xin được visa Schengen (điều đó đúng thật vì mình cũng đang mòn mỏi từng ngày canh lịch trống để nộp giấy tờ).

Mình cũng không nhớ từ bao giờ mình có sự bình tĩnh thật khó tin. Deadline ngập đầu, tàu ra sân bay delay, đến Amsterdam trời tối mà hỏng đường xe lửa nhưng Google không cập nhật đường về nhà bạn, mà nhịp tim vẫn bình thường, hay đơn giản chuyện không như ý cũng không khiến mình bực tức, hoảng loạn như trước. Và trong tất cả những mơ hồ không hề biết về tương lai, những thực tế không như kế hoạch, những bất ngờ chưa từng được chuẩn bị trước, mình đã biết tự nhắc bản thân mình ngừng tưởng tượng ra những điều tiêu cực, và đừng để suy nghĩ đó cản mình có những trải nghiệm mới.

Ở Amsterdam mọi thứ đều vừa phải, nhỏ xinh, ngoại trừ sự dễ thương quá đỗi của nó. Mình đến Amsterdam vào tối thứ 6 và chơi 2 ngày cuối tuần. Ở, Amsterdam mình đã đi: Ngôi làng cố xay gió Zaanse Schans, Làng chài Volendam, trung tâm Amsterdam, Bảo tàng Van Gogh, Immersive experience về Van Gogh&Rembrandt, Lâu đài de Haar. Một Amsterdam thật khác hiện lên trong mình như thế này.

Amsterdam đặc trưng qua 5 giác quan

Khứu giác: Không gian tràn ngập mùa hương hạnh phúc của cần sa nhưng cái này không thử thì mình không biết hạnh phúc như thế nào. Đại loại là mùi thảo mộc cháy.
Vị giác: Bánh Troopwafle vị quế huyện với siro camarel ngọt lịm
Thị giác: màu đỏ trầm mặc của những ngôi nhà mái nhọn ven sông và sắc vàng trong những bức tranh của Van Gogh.
Thính giác: Tiếng bánh xe đạp lăm lộc cộc trên những con đường gach. Đó không phải tiếng chuông xe đạp leng keng, vì các bạn ở Amsterdam đi xe đạp rất nhiều, vun vút qua trước mặt nhưng chẳng kéo chuông leng keng, nên đi bộ ngoài phố phải cẩn thận.
Cảm giác: Mềm mại, chầm chậm và hiền hòa như vòng quay của những cối xanh gió giữa cánh đồng và bên những dòng kênh phẳng lặng.

DSCF8868 — *Ngôi làng cố xay gió Zaanse Schans*

An toàn và thân thiện

Mình đi máy bay từ sân bay Luton, đến Amsterdam rồi bắt tàu về trung tâm, rồi từ đó bắt một chuyến tàu ngắn khác về nhà bạn mình ở ngoại ô. Chuyến tàu cuối cùng đó bị hủy do bảo dưỡng đường ray và có xe bus thay thế. Google không cập nhật đường về. Công nhận là các thanh niên ở Amsterdam nhìn thân thiện hiền lành, chứ ở London mình không dám giơ điện thoại ra hỏi một thanh niên da đen đứng ngoài đường như thế. Có bạn nữ ở bến xe bus cũng cố gắng Tra Google, rồi hỏi mọi người xung quanh giúp mình dù đó cũng là lần đầu tiên bạn ấy đến Amsterdam. Mình chạy đi chạy lại bến tàu và hỏi đến 4 lượt, cuối cùng cũng tìm thấy chiếc xe bus thay thế cho tàu. Mình lên, đọc biển hiệu tiếng Hà Lan không hiểu, lên lên xuống xuống chiếc xe bus nhìn bảng điện tử đầy nghi ngờ. Bạn phụ xe thấy thế, nhìn mình bảo “Harlem, Harlem” (Tên địa điểm mình cần xuống). Và trên xe, mình không ngừng check bản đồ để chắc chắn lên đúng xe. Lúc xe dừng, xuống thấy cô bạn đã đợi sẵn, may quá, mình đến Amsterdam an toàn.

Những điều đặc trưng nhất ở Hà Lan

Những điều đặc trưng ở một nơi thường được thể hiện rõ rệt nhất trong những cửa hàng bán đồ lưu niệm. Hà Lan có giày gỗ, hoa tulip, cheese, bánh Waffle xe đạp và Van Goh. Khi vào thăm xưởng đóng giày gỗ ở ngôi làng cối xay gió Zaanse Schans, tưởng giày gỗ đi đau chân, nhưng không hề. Phần bên trong giày được gọt đẽo để ôm vào chân khá thoải mái, đi lại tiện lợi. Mình mua một bó hoa Tulip bằng gỗ về làm quà lưu niệm, và thật may mắn là đi bao nhiêu điểm, ghé qua bao cửa hàng lưu niệm, hoa Tulip gỗ được bán khắp nơi mà mình đã mua được ở chỗ rẻ nhất. Thường các các đồ như postcard, nam châm, móc khóa, bookmark, khăn, mô hình… rất phổ biến trong các cửa hàng lưu niệm ở các thành phố, nhưng thứ duy nhất mình thấy chỉ có ở Hà Lan đó là họ bán chuông xe đạp, phương tiện làm nên thương hiệu quốc gia.

Những con kênh và những con phố giống nhau dễ gây lú

Về địa lý, Hà Lan rất bằng phẳng, không thấy núi. Khi mình đến thời tiết rất đẹp, đi trên đường thấy trời xanh biếc, cối xay gió quay đều đều trên những vùng đồng bằng xanh mượt và dăm bước lại thấy một con kênh. Lúc nói với bạn “Tôi muốn chụp ảnh chỗ cái cầu bắc qua con kênh”. Bạn mình bảo, ở đây chỗ nào chẳng có cầu. Chúng mình gửi xe ở phía bên kia bờ sông, đi phà miễn phí qua sông rồi vào trung tâm thành phố, và đi một đoạn lại thấy một cây cầu. Mình cũng chẳng tìm được cây cầu nào đẹp nhất để chụp bức ảnh mà ai cũng cũng chụp khi đến Amsterdam.

Những căn nhà với mặt tiền hẹp, mái chóp nhọn và ô cửa sổ đầy hoa nằm sát nhau dọc các con kênh như đang kể lại câu chuyện về một thời kỳ vàng son, khi những thương nhân Amsterdam đã biến nơi đây thành trung tâm giao thương nhộn nhịp của thế giới. Theo lời giới thiệu của bạn mình, mái nhà thường có móc treo để nâng hàng hoá lên tầng trên từ ngày xưa.

Cảm giác đi bộ trong trung tâm Amsterdam từ ban chiều còn lấp lánh nắng, đến khi hoàng hôn và đến khi những cột đèn thắp sáng, là một trải nghiệm đầy chất nghệ thuật. Màu đỏ gạch của những gôi nhà, những tán lá thu lặng lẽ rủ mình xuống dòng nước lấp lánh trong nắng chiều yếu ớt, tiếng bánh xe đạp lăn đều trên những con đường lát gạch, quyện với tiếng hàn huyên bên một quán cà phê nhỏ bên phố. Thời gian dường như trôi rất chậm để lắng nghe hơi thở của lịch sử và cảm nhận sự bình yên len lỏi trong từng làn nước. Mình nghĩ dường như đây là trải nghiệm tuyệt vời nhất ở Amsterdam: đi dạo, hít thở và ngắm nghía, và hòa mình vào nhịp sống êm ả của thành phố này.

Ẩm thực Hà Lan – Một ẩn số

Có 2 món dù có làm ngơ thì đến Hà Lan cũng không thể tránh đó được đó là Cheese và bánh Stroopwafel. Cheese Hà Lan hay còn được gọi là Kaas. Khi đến ngôi làng cối xay gió, Zaanse Schans, ngay đầu làng là một bảo tàng trưng bày quá trình làm Cheese thủ công từ sữa tươi, từ khâu lọc sữa, lên men, ép khuôn cho đến ủ Cheese. Những bánh pho mai tròn, to, được bọc trong sáp màu vàng, đỏ, xanh để bảo quản. Sau đó, là cửa hàng Cheese với đủ các chủng loại, từ truyền thống, béo ít đến béo nhiều, rồi đến các loại Cheese pha trộn đủ hương vị độc lạ.

Sau khi đi làng cối xay gió, chúng mình đến làng chài Làng chài Volendam ăn trưa, mình thử món cá trích muối. Đây là một trong những món ăn biểu tượng của ẩm thực Hà Lan. Cá trích tươi được làm sạch, ngâm muối và ăn kèm hành tây, dưa chuột muối. Cá mềm, còn nguyên vị tanh, nhưng ngọt mà không bị mặn gắt. Đó là món khai vị, còn món chính của bữa trưa hôm đó, mình nhận ra mình từ Anh Quốc sang đây và vẫn ăn Fish and Chips vì không thấy lựa chọn nào khả quan hơn. Bởi thế mới thấy ẩm thực Hà Lan vẫn thật là bí ẩn.

Quà mua về ngoài Cheese Kaas, còn có bánh troopwafle to nhỏ. Stroopwafel ra đời từ thành phố Gouda vào thế kỷ 18 hoặc 19, ban đầu được làm từ các mẩu bánh vụn còn thừa, trộn với siro caramel. Từ một món ăn dân dã của tầng lớp lao động, bánh dần trở nên phổ biến. Stroopwafel được tạo thành từ hai lớp bánh quế mỏng, giòn, kẹp giữa là một lớp nhân siro caramel đậm đà.

Hà Lan – Nơi nghệ thuật gần gũi với cuộc sống đời thường

Hẳn sẽ là thiếu sót lớn khi không nhắc đến Hà Lan là một trong những quốc gia có di sản nghệ thuật phong phú và đa dạng bậc nhất châu Âu. Trước khi đến Amsterdam, danh sách những điểm muốn đến của mình duy nhất chỉ có bảo tàng Van Gogh. Hồi bé, nhà mình có quyển lịch có bức Hoa Hướng Dương. Bố chỉ bảo, bức tranh này tiền tỉ đấy. Đó là lần đầu tiên mình biết đến Van Gogh, nhưng mình chẳng biết tại sao bức tranh lại đến tiền tỉ.

Có lẽ cả thế giới đã nói quá nhiều về Van Gogh rồi nhưng khi mình đến bảo tàng, điều khác nữa mình học đuợc đó là nỗ lực để trở thành một thiên tài. Trong cuộc sống này khi người ta nói quá nhiều đến bẩm sinh, thiên phú và may mắn, để rồi giá trị của giáo dục và nỗ lực bị lu mờ đi bởi “tốt số với cả bố giàu”. Tầng đầu tiên của bảo tàng là bức chân dung sau đó dến những bức tranh đầu sự nghiệp của Van Gogh. Hình như những bức tranh này chẳng ai nhắc đến cả, bởi đó là một phong cách khác xa với những mảng màu tươi sáng trong những bức tranh nổi tiếng nhất như Stary Night, Cánh đồng lùa mỳ, Hoa Almond. Van Gogh đi khắp nơi để học, chép lại những bức tranh Nhật Bản và sáng tạo thêm để học từ đó. Và đó là quá trình rất dài, ông có thể vẽ mọi thứ từ cuộc sống xung quanh, lấy màu từ tất cả những nơi có thể để cải thiện kỹ thuật của mình. Và đó là câu chuyện mình ấn tượng nhất. Sau khi đọc thì quà lưu niệm mình mua về nhà là từ bức hoa Almond, không phải là Stary Night. Mà Stary Night bức tranh “Van Gogh nhất” không xuất hiện trong bảo tàng và cũng mát hút khỏi các quầy lưu niệm.

Tự nhiên mình nhớ lại có một bài viết mình rất thích trên School of Life – The wonder of the ordinary life, mà mình đọc đi đọc lại trích câu quote trong đó không biết bao nhiêu lần và suy nghĩ về vẻ đẹp của cuộc sống đời thường.

Bài viết giới thiệu về phong trào hội họa hiện đại xuất phát từ Hà Lan. Vào cuối những năm 1650, họa sĩ người Hà Lan – Johannes Vermeer (tác giả của bức tranh nổi tiếng Cô gái đeo khuyên tai ngọc trai), đã vẽ bức tranh mang tên “Phố nhỏ”, tái hiện hình ảnh một con phố, nơi vài đứa trẻ đang chơi trên vệ đường, một người phụ nữ lại đang quét sân và một người đang khâu vá. Bức tranh này ra đời vào thời điểm khi mà hội họa, văn học đường thời chủ yếu tập trung vào chân dung, cuộc sống của vua chúa, quý tộc, hay những chiến công chiến tranh, hoặc câu chuyện tôn giáo. Vermeer đã mở ra một cuộc cách mạng hội họa và sau đó là văn học, nơi vẻ đẹp bình dị của cuộc sống đời thường được tôn vinh.

Hơn 2 tháng sau khi trở về từ Amsterdam, mình mới chợt nhớ ra rằng mình cần viết về điều gì đó về thành phố này, khi đang đứng giữa những Drawing Room hoành tráng, ngắm nhìn những bức tranh tường về các vị vua, các vị thần trong Windsor Castle. Có thể mình đã thấy nhàm với sự phô thương và vẫn luôn yêu vẻ đẹp bình dị của cuộc sống bình thuờng mà nhớ đến Amsterdam. Amsterdam mang trong mình một chất nghệ thuật thật giản dị, ẩn mình sau những con phố hẹp và những con kênh uốn lượn khắp thành phố. Trải nghiệm nghệ thuật này khác với sự hoa lệ của Paris hay London, những nơi mà nghệ thuật thường được nhắc đến với sự tráng lệ và tinh hoa. Thật thiếu sót nếu mình không viết về chất nghệ thuật đời thường và giản dị ấy. Tuy nhiên, bài viết này đã dài rồi, và như đã hứa với bạn, mình sẽ viết 2 bài về Hà Lan: bài viết này về Amsterdam, và một bài về những nghệ sĩ và cuộc cách mạng nghệ thuật ở đất nước này như cách mình đã dày công tìm hiểu và viết về trường phái Ấn tượng và Monet Giverny vậy.

Khu vườn của Claude Monet và trường phái ấn tượng

Cám ơn bạn đã đọc đến đây. Nếu bạn thấy thú vị và bổ ích hãy chia sẻ với bạn vè và đừng quên theo dõi qua Email để không bỏ lỡ những bài viết mới trên Blog. Bạn có thể để lại bình luận để cho mình biết nội dung nào bạn đang quan tâm, cũng như để lại email để mình gửi cho bạn những tài liệu hữu ích.

Theo dõi để nhận Newsletters

Theo dõi Fanpage để nhanh chóng cập nhật bài viết và chia sẻ mới nhất: https://www.facebook.com/Violetstoryblog